ABD’nin yarı iletken üretimini desteklemek amacıyla 2022’de yürürlüğe giren Çip Yasası (CHIPS), toplamda 52 milyar dolarlık devlet desteği sağlayarak TSMC, Intel ve diğer büyük çip üreticilerinin ABD’de yatırım yapmasını teşvik ediyordu. Ancak Trump, bu programın devam etmemesi gerektiğini savunarak Kongre’ye açık çağrıda bulundu.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson’a hitaben yaptığı konuşmada Trump, “Bu yasa korkunç, korkunç bir şey” ifadelerini kullandı ve yasayı tamamen kaldırmaları gerektiğini belirtti. Trump, ayrıca bu fonların ülkenin borcunu azaltmak veya farklı amaçlar için kullanılmasını önerdi.
Çip Yasası Neden Önemli?
Eski Başkan Joe Biden döneminde kabul edilen ve iki partinin de desteğini alan Çip Yasası, ABD’nin Asya’ya kaptırdığı yarı iletken üretiminde yeniden söz sahibi olması amacıyla oluşturulmuştu. Bu yasa kapsamında:
- 39 milyar dolarlık hibe desteği sağlanıyordu,
- Çip üreticilerine vergi avantajları (%25 vergi indirimi) sunuluyordu,
- 11 milyar dolar çip araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) çalışmalarına ayrılmıştı.
Bu teşviklerle birlikte Intel, TSMC ve Micron gibi büyük yarı iletken üreticileri ABD’de milyarlarca dolarlık tesis yatırımları yapmaya başlamıştı.
Trump Neden Karşı Çıkıyor?
Trump, devletin özel şirketlere teşvik sağlamasına genel olarak karşı çıkan bir politika izliyor. Kendi başkanlık döneminde Çin’e yönelik sert ticaret politikalarıyla bilinen Trump, ABD’nin çip üretimini desteklemesini stratejik olarak önemli görse de devlet sübvansiyonlarının gereksiz bir harcama olduğunu savunuyor.
Ancak bazı uzmanlar, Trump’ın önerisinin ABD’nin küresel çip rekabetinde geri adım atmasına neden olabileceğini belirtiyor. Zira Çin ve Güney Kore gibi ülkeler, kendi çip üreticilerine milyarlarca dolarlık devlet desteği sağlamaya devam ediyor.
Sektör Nasıl Etkilenir?
Trump’ın çağrısı yarı iletken endüstrisini doğrudan etkileyebilir. Çip üreticilerinin ABD’de yatırım yapmasının en büyük sebeplerinden biri bu sübvansiyonlardı. Programın iptal edilmesi durumunda:
- TSMC, Intel ve diğer çip üreticileri yatırımlarını yeniden gözden geçirebilir,
- ABD’nin çip üretim kapasitesi artış göstermezse Çin ve Güney Kore gibi rakip ülkeler avantaj kazanabilir,
- Küresel çip arzında yaşanabilecek olası krizlerde ABD’nin dışa bağımlılığı sürebilir.
Trump’ın önerisinin Kongre’den geçip geçmeyeceği henüz belirsizliğini koruyor. Ancak ABD’nin çip savaşındaki stratejisini doğrudan etkileyecek bu gelişme, teknoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı.
