Jeopolitik Gerginlikler ve Güvenli Liman Arayışı
2025 yılı itibarıyla küresel piyasalarda belirsizliklerin arttığı bir dönem yaşanıyor. Orta Doğu’daki çatışmalar, Çin ve ABD arasındaki ticaret gerilimleri, Avrupa’da süregelen enerji krizi ve ABD seçimlerine dair belirsizlikler, yatırımcıları yeniden güvenli limanlara yönlendirdi. Tarih boyunca kriz zamanlarında sermayenin en çok sığındığı varlık olan altın, son aylarda bu eğilimin merkezine yerleşti.
Jeopolitik risklerin derinleşmesi, piyasalarda risk iştahını ciddi biçimde azalttı. Yatırımcılar, hisse senedi ve kripto varlıklar gibi oynaklığı yüksek araçlardan çıkarak daha istikrarlı ve koruma odaklı pozisyonlara yöneliyor. Altın bu süreçte bir kez daha “küresel sigorta” işlevi görürken, merkez bankalarının da rezerv tercihlerinde bu yönelim net biçimde görülüyor.
Merkez Bankalarının Altın Rezervlerini Artırma Eğilimi
Son dönem verileri, merkez bankalarının altın alımlarında tarihi seviyelere ulaştığını gösteriyor. Çin, Hindistan, Türkiye ve Rusya başta olmak üzere birçok ülke, rezerv portföylerinde dolar cinsi varlıkların oranını azaltıp altın stoklarını güçlendiriyor. Bu eğilim, doların küresel hâkimiyetine karşı stratejik bir dengeleme hamlesi olarak görülüyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Altın Konseyi (WGC) raporlarına göre, yalnızca 2025’in ilk dokuz ayında merkez bankalarının toplam net altın alımı 800 tonun üzerine çıktı. Bu, modern finans tarihinin en yüksek yıllık ortalamalarından biri anlamına geliyor. Bu artış, hem jeopolitik güvensizliğin hem de uzun vadeli para politikası belirsizliklerinin yansıması olarak değerlendiriliyor.
Doların Zayıflaması ve Altın Fiyatlarındaki Rekor Artış
ABD dolarının son aylarda küresel para birimleri karşısında değer kaybetmesi, altın fiyatlarını yukarı taşıyan bir diğer önemli faktör oldu. Fed’in faiz indirim sinyalleri ve artan bütçe açığı, doların güvenli liman statüsünü zayıflatırken altına olan talebi artırdı. Spot altın fiyatı, Ekim 2025 itibarıyla ons başına 2.500 dolar seviyesini test ederek tüm zamanların en yüksek noktasına ulaştı.
Ayrıca, reel faizlerin gerilemesi altını cazip hale getirdi. Faiz oranları nominal olarak yüksek görünse de, enflasyonun kalıcı biçimde hedefin üzerinde seyretmesi, altının reel getiri açısından avantajını korumasını sağlıyor. Bu durum, özellikle tahvil piyasasında düşük getiri beklentisiyle karşı karşıya kalan kurumsal yatırımcıların altına yönelmesine neden oldu.
Enflasyon Endişeleri ve Reel Getiri Arayışı
Küresel ekonomideki yapısal enflasyonist baskılar, yatırımcıları reel değer koruma arayışına itti. Enerji fiyatlarındaki yükseliş, arz zinciri problemleri ve artan kamu harcamaları, fiyat istikrarını bozan temel etkenler arasında yer alıyor. Bu ortamda, nominal getirisi olmayan ancak değeri zaman içinde koruyan altın, uzun vadeli yatırımcılar için cazip bir alternatif haline geldi.
Bazı ekonomistler, mevcut tabloyu 1970’lerdeki stagflasyon dönemine benzetiyor. Özellikle gelişmiş ülkelerdeki yüksek borçluluk ve azalan üretkenlik artışı, para politikalarının etkinliğini sınırlıyor. Bu nedenle altın, sadece güvenli liman değil, aynı zamanda “reel değer koruma aracı” olarak yeniden tanımlanıyor.
Kripto Piyasalarındaki Dalgalanmanın Altına Etkisi
Kripto varlıklarda son aylarda görülen volatilite, yatırımcıların portföy dengesini yeniden gözden geçirmesine yol açtı. Bitcoin ve Ethereum gibi dijital varlıkların sert fiyat hareketleri, birçok yatırımcının risk iştahını azaltırken, geleneksel güvenli limanlara yönelimi hızlandırdı. Özellikle Dogecoin, Shiba Inu gibi yüksek oynaklığa sahip token’larda yaşanan değer kayıpları, sermayenin bir kısmının altına kaymasına neden oldu.
Bazı analistler, bu dönüşümün yalnızca kısa vadeli bir trend değil, yapısal bir denge arayışı olduğunu belirtiyor. “Dijital altın” olarak anılan Bitcoin’in bile fiyat istikrarı sağlayamaması, yatırımcıların fiziksel altına geri dönmesine yol açtı. Böylece altın, hem geleneksel hem dijital piyasalardaki belirsizliklerden güç kazanan nadir varlık haline geldi.
Asya ve Orta Doğu’da Artan Fiziksel Altın Talebi
Fiziksel altına olan talep özellikle Asya ve Orta Doğu bölgelerinde rekor seviyelere ulaştı. Hindistan ve Çin’de düğün sezonlarının etkisiyle kuyumculuk talebi artarken, Körfez ülkelerinde ise jeopolitik riskler ve dolar endişeleriyle altın yatırımı stratejik bir tercih haline geldi. Türkiye, Suudi Arabistan ve BAE gibi ülkelerde merkez bankalarının altın rezervleri tarihi zirvelerini gördü.
Buna paralel olarak, fiziksel külçe ve takı alımlarında perakende hareketliliği devam ediyor. Altın rafinerileri, üretim kapasitesinde artışa giderken, bazı ülkelerde darphane rezervleri hızla azalıyor. Bu yoğun talep, global arz üzerinde baskı yaratarak fiyatların yukarı yönlü ivmesini destekliyor.
ETF’ler ve Dijital Altın Yatırımlarında Rekor Girişler
Fiziksel altının yanı sıra, altına dayalı finansal ürünlerde de güçlü bir sermaye akışı gözleniyor. Altın destekli borsa yatırım fonları (ETF’ler), son iki çeyrekte 100 milyar doların üzerinde net giriş kaydetti. Dijital altın platformları da benzer şekilde artan yatırımcı ilgisinden faydalanıyor. Bu ürünler, özellikle genç ve teknoloji odaklı yatırımcılar için geleneksel güvenli limanlara modern bir erişim sağlıyor.
Bu talep artışı, altının yalnızca fiziksel değil, dijital ekosistemlerde de güçlü bir varlık olarak konumlandığını gösteriyor. Böylece altın, hem geleneksel portföylerde hem de dijital yatırım araçlarında “çift statülü” bir güvenli liman haline gelmiş durumda.
Uzman Görüşleri: “Altın Yeni Bir Süper Döngüye mi Giriyor?”
Uzmanlara göre altın piyasası, uzun vadeli bir “süper döngü”nün başlangıcında olabilir. Küresel belirsizliklerin kalıcı hale gelmesi, merkez bankalarının rezerv politikalarındaki değişim ve jeopolitik risklerin sürekliliği bu görüşü destekliyor. Bazı analistler, 2026’ya kadar ons altının 2.800 dolar seviyesine ulaşabileceğini öngörüyor.
Buna karşın, kısa vadeli düzeltme riskine dikkat çeken ekonomistler de bulunuyor. Ancak genel kanı, altının önümüzdeki dönemde sadece kriz anlarının değil, uzun vadeli portföylerin de temel bileşeni haline geleceği yönünde. Küresel ekonomi yeni bir belirsizlik çağına girerken, altın bir kez daha güvenin simgesi olarak öne çıkıyor.
