Bitcoin’in blok zinciri üzerindeki en önemli olaylardan biri, madencilik ödülünün yarıya düşürüldüğü halving işlemidir. 2023 yılı itibarıyla, işlemleri onaylayan ağ katılımcıları, her başarılı madencilik bloğu için 6.25 Bitcoin (BTC) ödül alıyorlar.
Sonraki halvingin Nisan veya Mayıs 2024’te gerçekleşmesi bekleniyor ve blok ödülü 3.125’e düşecek. Zamanla, her yarılanmanın etkisi blok ödülü sıfıra yaklaştıkça azalacak.
Bitcoin Ağı Temelleri
Bitcoin halvingini açıklamadan önce, Bitcoin ağının nasıl çalıştığını anlamamız gerekiyor.
Bitcoin’in temel teknolojisi olan blok zinciri, Bitcoin’in yazılımını çalıştıran ve ağında gerçekleşen işlemlerin kısmi veya tam bir geçmişini içeren bilgisayarlar (düğümler) ağından oluşur. Tam bir düğüm, Bitcoin üzerinde gerçekleşen tüm işlemlerin tam geçmişini içeren bir düğümdür ve bir Bitcoin işlemini onaylama veya reddetme sorumluluğunu taşır. Bunu yapmak için düğüm, işlemin geçerli olduğundan emin olmak için çeşitli kontroller yapar. Bu kontroller, işlemin doğru doğrulama parametrelerini içerdiğinden ve gerekli uzunluğu aşmadığından emin olmayı içerir.
Her işlem tek tek onaylanır. Bu, bir bloktaki tüm işlemler onaylandıktan sonra gerçekleştiği söylenir. Onaylandıktan sonra, işlem mevcut blok zincirine eklenir ve diğer düğümlere yayılır.
Bitcoin Madenciliğinin Temelleri
Bitcoin madenciliği, insanların bilgisayarları veya madencilik donanımlarını kullanarak Bitcoin’in blok zinciri ağına bir işlem işleyici ve onaylayıcı olarak katıldığı süreçtir. Bitcoin, “proof-of-work” (PoW) adı verilen bir sistem kullanır. Bu isim, şifreli karmayı çözmenin zaman ve enerji gerektiren bir süreç olduğu için “work” (iş) ismiyle çağrılır, bu da yapılan işin kanıtı olarak kabul edilir.
Terim “madencilik” kelimesi kelimenin tam anlamıyla kullanılmaz, ancak değerli metallerin nasıl toplandığına gönderme yapar. Bir blok işlemlerle doldurulduğunda, kapatılır ve madencilik kuyruğuna gönderilir. Doğrulama için sıraya alındığında, Bitcoin madencileri, karmadaki bir sayıyı, önceki bloğun şifreli bilgilerinin değerinden daha düşük bir değere sahip olan ilk kişi olabilmek için yarışırlar. Karmalar, önceki bloğun şifreli bilgilerinin tümünü içeren onaltılık bir sayıdır.
Madencilik, bir bloktaki işlemlerin geçerliliğini onaylar ve yeni bir blok açar. Düğümler, işlemleri daha fazla doğrular ve onayların bir serisini takip eder. Bu süreç, bilgi bloklarının bir zincirini oluşturarak blok zincirini oluşturur.
Madencilik, blok zinciri ağı ve uzlaşma mekanizmasının ana amacıdır. Bitcoin’in ödülü, blok zincirini güvence altına almaya katılımı teşvik eden madencilik sürecinin bir yan ürünüdür.
Bitcoin Halving
Ağın 210.000 blok madencilik yapmasının ardından, Bitcoin madencilerine işlemleri işlemek için verilen blok ödülü yarıya düşürülür. Bu olay halving olarak adlandırılır, çünkü yeni Bitcoin’lerin dolaşıma çıkarılma hızını yarı yarıya azaltır.
Bu ödül sistemi, yaklaşık 2140 yılına kadar devam edecek ve önerilen 21 milyon Bitcoin sınırına ulaşıldığında, madenciler işlemleri işlemek için kullanıcıların ödediği ücretlerle ödüllendirilecek. Bu ücretler, madencilerin hala katılımı teşvik edilir ve ağın devam etmesini sağlar.
Halving olayı, dolaşımdaki yeni Bitcoin’lerin hızının azalması açısından önemlidir. 2009 yılında zincirdeki her blok için ödül 50 Bitcoin idi. Nisan 2023 itibarıyla, yaklaşık 19.3 milyon Bitcoin dolaşımda bulunuyor ve madencilik ödülleriyle elde edilecek sadece yaklaşık 1.68 milyon Bitcoin kalmış durumda.
Bitcoin Halvingleri Ne Zaman Gerçekleşti?
Nisan 2023 itibarıyla üç halving meydana gelmiştir:
- 28 Kasım 2012’de 25 Bitcoin
- 9 Temmuz 2016’da 12.5 Bitcoin
- 11 Mayıs 2020’de 6.25 Bitcoin
Bitcoin Halving’i Gerçekleştiğinde Ne Olur?
“Halving” terimi, Bitcoin’in madencilerine kaç token ödüllendirildiği ile ilgili olarak kullanılır. Bu, teorik olarak talebi artırmak için azalan getirileri simüle etmenin bir yolu olarak işlev görür.
Halvingler Neden 4 Yılda Bir Oluyor?
Bitcoin madencilik algoritması, yeni blokların yaklaşık her 10 dakikada bir bulunmasına yönelik bir hedefle ayarlanmıştır. Bazı bloklar 10 dakikadan daha uzun sürerken, bazıları daha kısa sürer. Bu, bir sonraki halving hedefine ulaşmanın ne kadar sürdüğünü azaltabilir veya artırabilir. Örneğin, bloklar ardışık olarak ortalama 9.66 dakika alırsa, 210.000 blok madenciliği yapmanın gerektiği (dört yıl bir artık yıl içerir, bu nedenle 1 günü dahil ederek) 1.409 gün sürecektir.
Bitcoin Kalmadığında Ne Olur?
2140 yılında son Bitcoin’in madencilikle elde edileceği düşünülür. Ancak ödül her 210.000 blok yarıya düşürüldüğünde, ödülün madencilikle elde edileceği sürekli bir madencilik ödülü olacaktır – tabii ki, blok zinciri o zamanda hala varsa. Bu durumda, uygulama devam ederse, her halving sonrasında ödül giderek daha da küçülecektir.
Sonuç
Bitcoin Halving, dolaşıma çıkan yeni Bitcoin’lerin hızını yarıya düşüren bir olaydır. Ödül sistemi, yaklaşık 2140 yılına kadar devam edecek ve önerilen 21 milyon Bitcoin sınırına ulaşıldığında, madenciler işlem ücretleriyle ödüllendirilecektir.
2009 yılında zincirdeki her blok için ödül 50 Bitcoin iken, ilk halving’in ardından bu miktar 25’e düşmüş ve Mayıs 2020’de 6.25 Bitcoin seviyesine inmiştir. Bitcoin halvingi ağ için büyük etkilere sahiptir. Madenciler için, halving olayı, bireysel madencilerin ve küçük işletmelerin madencilik ekosisteminden çıkmasına veya büyük oyuncular tarafından devralınmasına yol açabilir.