Monad, olağanüstü performansa ve inanılmaz hıza sahip Ethereum uyumlu bir L1’dir. Monad, merkeziyetsizlik ve ölçeklenebilirlik arasındaki değiş tokuşta verimli sınırı önemli ölçüde ilerletir.
Monad’ın yardımıyla, saniyede 10.000 işlemi (tps) işleyebilen bir blok zincirine yol açan dört temel optimizasyon alanı tanıtıldı:
- MonadBFT
- Ertelenmiş Yürütme (uzlaşma ve yürütme arasında bağlantı kurarak yürütme bütçesini önemli ölçüde artırma)
- Paralel Yürütme
- MonadDb (yüksek performanslı state backend)
Monad’da yapılan geliştirmeler, kullanıcılar ve uygulama geliştiricileri için sorunsuz birlikte çalışabilirliği korurken mevcut darboğazları hafifletmektedir. Bu sayede Monad, Ethereum araçları ve uygulamalı kriptografi araştırmalarından oluşan kapsamlı ekosistemle kolayca entegre olabilir ve artan verim ve ölçek açısından avantajlar elde edebilir.
- Uygulamalar (Ethereum için oluşturulmuş herhangi bir dapp)
- Geliştirici araçları (örn. Hardhat, Apeworx, Foundry)
- Cüzdanlar (örn. MetaMask)
- Analitik/indeksleme (örn. Etherscan, Dune)
Monadın Performansı
Performans açısından bakıldığında Monad, 1 saniyelik blok süreleri ve 1 saniyelik sonlandırma sunarken 10.000 tps’lik verim, yani günde 1 milyar işlem sunmaktadır. Bu da Monad’ın mevcut blok zincirlerine kıyasla çok daha fazla kullanıcıyı ve çok daha fazla etkileşimli deneyimi desteklemesini sağlarken, işlem başına çok daha ucuz maliyetler sunmaktadır.
Monadı birine mi benzettin?
Kullanıcı davranışı söz konusu olduğunda, Monad ve Ethereum oldukça benzerdir. İşlemleri imzalamak veya görmek için aynı cüzdanları (MetaMask gibi) veya blok kaşiflerini (Etherscan gibi) kullanabilirsiniz. Ethereum için geliştirilen uygulamalar kodda değişiklik gerektirmeden Monad’a taşınabileceğinden, favori Ethereum uygulamalarınızın çoğunu Monad’da kullanabilmeniz mümkün olacaktır. Monad ve Ethereum aynı adres alanını kullandığı için mevcut anahtarlarınızı yeniden kullanabilirsiniz.
Monad, Ethereum ile doğrusal bloklar ve bir blok içinde doğrusal işlem sıralaması gibi özelliklere sahiptir.
Monad, tıpkı Ethereum gibi merkeziyetsiz bir doğrulayıcılar grubu tarafından işletilen bir proof-of-stake ağıdır. İşlemin yürütülmesini bağımsız olarak onaylamak için herkes bir node çalıştırabilir ve teknolojisi ile ihtiyaç duyulan donanım miktarını en aza indirmek için büyük özen gösterilmiştir.
Monad neyi farklı yapıyor
Superscalar pipelining ve paralel yürütme, Monad’ın olağanüstü performans sağlamak için Ethereum Sanal Makinesi’ne eklediği iki özelliktir.
Paralel yürütme, sonuçları orijinal sırayla işlemeye devam ederken işi paralel olarak stratejik bir şekilde yürütmek için birden fazla çekirdeği ve iş parçacığını kullanma uygulamasıdır.
Monad ekibi Superscalar pipelining’i açıklamak için harika bir yol buldu. Görevleri aşamalar halinde organize etme ve eşzamanlı olarak yürütme süreci superscalar pipelining olarak bilinir. Bunu grafiksel olarak ifade etmek gerekirse, dört sepet çamaşır yıkarken ikinci sepete başlamadan önce ilk sepeti yıkamak, kurutmak, katlamak ve saklamak aptalca bir yaklaşımdır. 1. sepet kurutucuya girdiğinde, 2. sepet yıkanmaya başlamalıdır. Bu sıralı tekniktir. Birden fazla kaynağın aynı anda kullanılmasıyla, pipelining işi daha üretken hale getirir.
Monad’ı Nasıl Kullanırım?
Önümüzdeki aylarda, Monad’ın ilk halka açık test ağı başlatılacak.
Bu gerçekleştiğinde, Ethereum uyumlu cüzdanınıza gerekli RPC url’sini ve ChainId’yi ekleyerek Monad’ı diğer Ethereum uyumlu ağlar gibi kullanabilirsiniz. O zamana kadar gözünüzü dört açın!
Monad Topluluğu Nasıl Bir Yer?
Burada dürüst olacağım, yaklaşık bir haftadır monad discord’dayım ve harika zaman geçiriyorum.
Monad topluluğu çok aktif bir topluluktur. Üyelerin faaliyetleri ve topluluğa katkıları her zaman ekip tarafından değerlendirilir. Ekip tarafından verilen bu roller arasında Monvangelist, MonOG, Running Hot, Nads, Quant gibi roller bulunmaktadır. Bu rollerin hepsi birbirinden özeldir ve topluluk için yaptıklarınıza göre değişir.
Discord’da düzenlenen poker turnuvaları gibi diğer etkinlikler, topluluğu birbirine bağlar ve aynı zamanda ödüller verir. Monad’ın çok aktif bir topluluk yönetimi ve hemen hemen her konu için bir konuşma odası vardır. Topluluk ayrıca “meme” kültürüne de oldukça hakim. Topluluk tarafından oluşturulan ve ilgili kanalda paylaşılan komik “meme”ler büyük ilgi görüyor.
