Kripto para piyasası, başlangıcından bu yana önemli bir büyüme kaydetti ancak, hızla genişleyen bu piyasa dolandırıcılık, hack saldırıları ve rug pull olayları gibi riskleri de beraberinde getirdi. Kripto dünyasını derinden sarsan en büyük hack ve dolandırıcılık olayları ise şunlardı:
1. Mt. Gox Skandalı (2014)
2014’te dünyanın en büyük Bitcoin borsası olan Mt. Gox, tarihin en büyük kripto hırsızlıklarından birini yaşadı. Platform, o dönemde tüm Bitcoin işlemlerinin %70’ini gerçekleştiriyordu ve bu nedenle kritik bir borsaydı.
Ancak, 850,000 Bitcoin’in çalınmasıyla sonuçlanan bu hack saldırısının ardından borsa iflas etti ve piyasa üzerinde kalıcı bir etki bıraktı. O dönemdeki değeri yaklaşık 450 milyon dolar olan bu kayıp, bugünkü değeriyle milyarlarca dolara ulaşıyor.
10 sene sonra geri ödemelere başlayan borsa, Temmuz ayında alacaklılara Bitcoin ve Bitcoin Cash ödemeleri yapmaya başladı.
2. DAO Saldırısı (2016)
Ethereum blockchain’inde yaşanan bu saldırı, DAO’nun akıllı sözleşme kodundaki bir güvenlik açığı nedeniyle gerçekleşti ve 3.6 milyon Ether’in çalınmasıyla sonuçlandı. Toplamda 50 milyon doların üzerinde bir kayba neden olan bu saldırı, Ethereum topluluğunda büyük yankı uyandırdı.
Blockchain’de gerçekleştirilen bir hard fork, işlemleri hack öncesi döneme geri aldı ve çalınan fonlar iade edildi. Bu müdahale, Ethereum’un iki ayrı zincire ayrılmasına yol açtı: Ethereum (ETH) ve Ethereum Classic (ETC).
3. OneCoin Dolandırıcılığı (2017)
Bir blockchain teknolojisine dayanmayan sahte kripto para projesi OneCoin, milyonlarca kişiyi kandırarak milyarlarca dolar topladı. “Kripto Kraliçesi” olarak bilinen Dr. Ruja Ignatova, bu projenin başındaki isimdi ve Bitcoin’i geride bırakacak bir kripto para geliştirdiğini iddia ediyordu.
Ancak, Ignatova 2017’de bir etkinlik öncesinde ortadan kayboldu ve o zamandan beri kendisinden haber alınamadı. Kardeşi Konstantin Ignatov ise 2019’da ABD’de tutuklandı ve suçlamaları kabul etti.
4. BitConnect (2018)
BitConnect, 2016’da ortaya çıktı ve bir yıl içinde en popüler kripto para birimlerinden biri haline geldi. 2017’nin sonunda piyasa değeri 2,5 milyar dolara ulaştı. Ancak, ABD düzenleyicilerinin müdahalesiyle BitConnect’in bir Ponzi şeması olduğu ortaya çıktı ve yatırımcılar büyük kayıplar yaşadı. Kapanmanın ardından BitConnect’in fiyatı ise %92 kayıpla hızla sıfıra düştü. BitConnet, 2,5 milyar dolarlık dolandırıcılıkla suçlanıyor.
5. PlusToken Saadet Zinciri (2019)
PlusToken, kripto piyasasındaki en büyük saadet zinciri hikayelerinden biri olarak biliniyor. Çinli ve Koreli yatırımcılar başta olmak üzere, 4 milyondan fazla kişiden yaklaşık 3 milyar dolarlık kripto para toplayan bu dolandırıcılık operasyonu, Bitcoin, Ethereum ve EOS gibi büyük kripto varlıklarını içeriyordu.
Ekip, “Üzgünüz, kaçtık” notunu bırakarak kayıplara karışmıştı. Ancak, operasyonun kilit isimlerinden bazıları daha sonra uluslararası bir operasyonla yakalandı.
6. Thodex Vurgunu (2021)
Türkiye merkezli kripto para borsası Thodex, kurucusu Faruk Fatih Özer’in ortadan kaybolmasıyla gündeme geldi. Yaklaşık 391,000 kullanıcı 2021’de fonlarına erişemedi. Thodex vurgunundan ise 2 milyar dolara yakın kayıp yaşandığı iddia ediliyor. Özer, 2022’de Arnavutluk’ta yakalandı ve nitelikli dolandırıcılık suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı.
Kaynak: AlexMasonCrypto, BBC News
