ABD Merkez Bankası (Fed) Yönetim Kurulu üyesi Lisa Cook, dün yaptığı açıklamalarla piyasaların da gerilemesine neden oldu. Son haftalarda AI balonu ve kripto balonu tartışmalarının yoğunlaştığı bir dönemde Fed’in finansal kanadından gelen düşüş yönlü açıklamalar üzerine Bitcoin %10’a yakın değer kaybetti.
Cook, Georgetown Üniversitesi’nde yaptığı konuşmada bir yandan ABD finansal sisteminin genel olarak sağlam kaldığını vurgularken, diğer yandan varlık fiyatlarının tarihin en yüksek seviyelerine yakın seyrettiğini ve bu seviyelerin beklenenden daha sert düzeltmelerin kapısını aralayabileceğini belirtti. Beklenmeyen bu sözler adeta şok etkisi yarattı.
Fed yetkilisi, “Şu anda, varlık fiyatlarında büyük çaplı düşüşlerin yaşanma olasılığının arttığı izlenimindeyim.” dedi ve özellikle hisse senetleri, tahviller, konut piyasası ve kurumsal kredilerde kırılganlıkların belirginleştiğini ifade etti.
Bankacılık krizi mi bekleniyor?
Bu uyarı, 2008 benzeri bir bankacılık krizi beklentisi anlamına gelmiyor. Cook da bunun altını çiziyor, Fed üyesi finansal sistemin güçlü olduğunu ancak fiyatların hassas olduğunu söylüyor.
Bankaların ve hanehalkının bilançoları güçlü olsa da, bankacılık sistemi dışında hızla büyüyen özel kredi piyasası yeni bir risk alanı oluşturuyor. 2 trilyon dolardan 3 trilyon dolara çıkan bu piyasada temerrüt oranları düşük görünse de, ertelenmiş ödemeler ve faizlerin borca eklenmesi gibi uygulamalar gerçek riskin gizlenmesine yol açıyor.
Cook, bu nedenle “gizli temerrüt” birikimine karşı özel kredinin çok daha dikkatle izlenmesi gerektiğini vurguladı ve bu piyasayı “daha yakından ve daha titiz izlemeliyiz” dedi.
Konuşmanın bir diğer önemli başlığı ise finansal piyasalarda giderek daha fazla yer kaplayan yapay zekâ tabanlı işlem algoritmalarıydı. Cook, yapay zekanın daha rasyonel karar alma süreçleri sayesinde insan kaynaklı panik davranışlarını azaltabileceğini, yani piyasaların bazı dönemlerde daha istikrarlı hareket etmesine katkı sağlayabileceğini belirtti.
Yapay zekanın fayda ve zararlarına değinen Cook, “Her ikisi için de erken kanıtlar var. Dikkatle izlenmesi gereken alanlar ortaya çıktı ve aynı zamanda bu yeni teknolojiden faydalanabileceğimiz potansiyel yollar da mevcut.” dedi.
Özetle Cook, “Sistem bugün sağlam olabilir, ancak bu sağlamlık fiyatların sonsuza kadar yükselebileceği anlamına gelmiyor.” diyor. Bu da piyasada, özellikle zirvelerde işlem gören varlıklar için panik havası yaratarak gerilemeye neden oluyor.
