Bildiğiniz üzere geçtiğimiz günlerde “Borç limiti tavanı artırma” anlaşması senato tarafından onaylandı. Bu ilk görünüşte kolay kredi vermeye imkan yaratmasından dolayı iyimser bir durum gibi gözükse de ileriki dönem için birçok sorunun habercisi niteliğinde.
FED BİLANÇOSU
Aşağıda gördüğünüz grafik FED’in bilançosunu gösteriyor. 10 mart tarihinde birçok büyük bankanın batma haberinin gelmesiyle, “piyasada hali hazırda bulunan” paranın batmakta olan bankalara yönlendirilmesiyle kısa vadeli bir parasal genişleme etkisi görüldü ancak FED bu süreçte parasal genişlemeye gitmedi. Grafikten son haftalara bakıldığında ise yaklaşık 3 aylık bir sürede yönlendirilen paraların neredeyse tamamının geri alındığını görebiliyoruz.
Grafiği incelemek için adresi kullanabilirsiniz.
BANKALAR VE KREDİLER
Aşağıda gördüğümüz grafik ise amerikadaki bankaların verdikleri kredileri gösteriyor. Son 2 ay içinde bankaların verdikleri kredileri hızla azalttığını görebiliyoruz. Borç tavanı limitinin artırılmasının bir sebebi de aslında buydu. Bu limitin artırılması ile bu grafiğin yukarı doğru çıkabileceğini söyleyebiliriz.
Grafiği incelemek için adresi kullanabilirsiniz.
ABD BÖLGESİ VE PMI ENDEKSİ
1 haziran 2023 tarihinde açıklanan mayıs ayı amerika bölgesi satın alma müdürleri endeksi(pmi) ise 46.9 geldi. Bu veriyi uzmanlar şu şekilde yorumluyor; pmi endeksi 50 üstünde gelirse genişleme, 50 altında gelirse daralma, yani gelen bu veriye göre amerika bölgesindeki sanayi üretimi daralmaya devam etmiş. Aşağıdaki grafikte de görüldüğü üzere daha önceki krizlerdeki değerlerine iyice yaklaşmış durumda. Amerika tarafında “yöneticilerin söylediğinin aksine” işler hiç de yolunda gitmiyor.
Grafiği incelemek için adresi kullanabilirsiniz.
ABD BÖLGESİ İŞSİZLİK VE TARIMDIŞI İSTİHDAM VERİSİ
1 haziran 2023 tarihinde açıklanan işsizlik ve istihdam verilerinde bir çelişki söz konusu. Öncelikle işsiz ve istihdam verilerini tanımlayalım. İşsizlik verisi, amerika üzerindeki işsiz olan ve iş aramakta olan insanların yüzdelerini temsil eder. İstihdam verisi ise tarım endüstrisi haricinde son ay içerisinde çalışan insanların sayısındaki değişiklikleri temsil eder. Çelişkiye gelecek olursak, açıklanan istihdam verisi bir önceki verinin neredeyse iki katı gelmiş, özetle birçok insana iş sağlanmış.
Ancak işsizlik verisi ise bir önceki veriden yüksek gelmiş yani bir önceki dönemden daha az bir istihdam söz konusu olmuş. 9 mayısta yayınladığımız yazımızda da bahsettiğimiz gibi ABD yöneticileri verileri kendi avantajlarına olacakları değiştirmeye devam ediyor.
EURO BÖLGESİ VE PMI ENDEKSİ
1 haziran 2023 tarihinde açıklanan mayıs ayı avrupa bölgesi satın alma müdürleri endeksi(pmi) ise 44.8 geldi. Bu veriye göre avrupa bölgesindeki sanayi üretimi de ABD bölgesindeki gibi daralmaya devam etmiş. Aşağıdaki grafikte de görüleceği üzere 2008 krizinden daha da kötü bir değer açıklanmış. Avrupa bölgesinde de işler hiç yolunda gitmiyor gibi görünüyor.
Grafiği incelemek için adresi kullanabilirsiniz.
Genel anlamda dünya ekonomisi hakkında veriler ışığında bir açıklama yapacak olursak, hala yolunda gitmeyen birçok durum var ve yöneticiler farkında ancak bunları saklamaya devam ediyorlar. Geçmiş yıllarda da aynı durumlar yaşanmış, aynı şekilde davranılmış ancak olacaklar sadece ertelenmiş, engellenememiş. Yatırımcıların çok daha fazla dikkatli olması gereken bir süreç yaşanıyor ve yaşanmaya devam edecek gibi görünüyor.
