Merkeziyetsiz madencilik projesi Qubic (QUBIC), planlı bir güvenlik testi sırasında Monero (XMR) ağının hash oranının %52,72’sini (3,01 GH/s) geçici olarak kontrol ederek, önceki %45’lik zirvesini geride bıraktı. Bu olay, Monero’nun güvenlik mimarisi ve madencilik merkeziyetsizliği konularında ciddi tartışmaları da beraberinde getirdi.
%51 Eşiği Aşıldı: Teorik Olarak Tam Kontrol Mümkün mü?
Blockchain teknolojisinde, hashrate’in %51 veya daha fazlasına sahip olmak ağı kontrol eden kişi ya da gruba zincir üzerinde istediğini yapabilme imkânı tanır. Bu durum, çift harcama (double spend) gibi saldırıları da mümkün kılar. Yani aynı paranın iki kez veya daha fazla harcanması sağlanabilir.
Ayrıca, ağdaki işlemleri kendi isteğine göre onaylayabilir veya reddedebilir, dolayısıyla işlem sansürü de uygulayabilir. Bununla birlikte, bu yetki yeni coin yaratma ya da başkalarının işlem geçmişini tamamen değiştirme gücü vermez; kontrol, ağın işleyişi ve blok zincirinin gidişatı ile sınırlıdır.
Ledger’ın CTO’su olan Charles Guillemet, “Qubic aylardır Monero zincirinde üstünlük sağlamaya çalışıyordu. Şu anki gücüyle blok zincirini yeniden yazabilir, çift harcama yapabilir ve herhangi bir işlemi sansürleyebilir.” sözleriyle durumun potansiyel risklerini vurguladı. Ayrıca Guillemet, böyle bir operasyonun günlük maliyetini de 75 milyon dolar olarak hesapladı.
Qubic’in Hedefi ne?
Qubic’in bu başarıyı elde etmesinde yenilikçi teşvik sistemi önemli rol oynuyor. Proje, madencilere hem Monero kazançları hem de QUBIC tokenleri ile ödüller sunuyor. Bu tokenler stablecoinlere dönüştürülüp tekrar Qubic’e yatırılarak, ağın hash oranı hakimiyetini destekleyen kendi kendini idame ettiren bir ekosistem oluşturuyor.
Ayrıca bu model, diğer madencilik havuzlarından da önemli miktarda göçün yaşanmasına neden oldu. Projenin hedefi, 2-31 Ağustos 2025 tarihleri arasında Monero ağında %51’in üzerinde hash oranı hakimiyetini korumak.
Deney sırasında Qubic, yoğun bir DDoS saldırısına maruz kalarak hash oranını 2,6 GH/s’den 0,8 GH/s’ye kadar düşürdü. Ancak proje kısa sürede toparlanarak kontrolü yeniden sağladı. Bu durum, merkezi olmayan bir ağ üzerinde kontrolü sürdürmenin ne kadar kırılgan olabileceğini gösterdi.
RandomX ve Merkeziyetsizlik Tartışmaları da Alevlendi
Qubic’in hamlesi, Monero’nun RandomX algoritması ve madencilik merkeziyetsizliği üzerine yoğun tartışmaları da beraberinde getirdi. Kripto güvenlik firması Slowmist’in kurucusu, “Bu sefer Monero’ya yönelik %51 saldırısı başarılı olmuş gibi görünüyor. Maliyeti çok fazla olabilir, bu yüzden getirisi ne olur emin değilim.” dedi.
Sonuç olarak Qubic, operasyonunu kötü niyetli değil proaktif bir güvenlik testi olarak tanımlasa da bu olay bir yapının kısa sürede Monero’nun yarısından fazlasını kontrol edebilmesi gerçeğini gözler önüne serdi. Bu da, benzer kaynaklara sahip başka projelerin de aynı şeyi yapabileceği anlamına geliyor.
