ABD merkezli iki bankadan gelen dolandırıcılık haberleri küresel satış dalgası yarattı
İki ABD bölgesel bankasında ortaya çıkan sahtekarlık bağlantılı kredi haberleri üzerine 17 Ekim Cuma günü küresel piyasalarda gerileme yaşandı. Zions Bancorp ve Western Alliance adlı nispeten küçük bankaların bazı kredilerde usulsüzlük ve dolandırıcılık tespit ettiklerini açıklamaları, banka hisselerinde sert satışlara yol açarken; satışlar kısa sürede küresel piyasalara ve kripto varlıklara da yansıdı.
Uzmanlara göre, 2023’teki Silicon Valley Bank’ın (SVB) çöküşüyle tetiklenen bankacılık krizinin üzerinden yalnızca iki yıl geçmişken, bu kez çok daha küçük iki bankada yaşanan gelişmeler yatırımcılarda bir kez daha benzer şeyler yaşanacak paniği yarattı.
Bölgesel banka endeksinde gerileme
Utah merkezli Zions Bancorp, iki ticari kredide “yanlış beyan ve sözleşme ihlali” tespit ettiğini ve borçlulara karşı Kaliforniya’da dava açtığını duyurdu. Banka, bu dosyalar nedeniyle yaklaşık 50 milyon dolarlık zarar yazdı, açıklamanın ardından hisseler %13,1 geriledi.
Arizona merkezli Western Alliance Bank ise Cantor Group V, LLC adlı bir borçluya yönelik dolandırıcılık iddiasıyla dava açtığını bildirdi. Hisse fiyatı %10,8 gerilerken, bankanın açıklaması teminat anlaşmazlıklarını gündeme taşıdı.
Bu iki bankanın piyasa değerleri görece küçük olsa da, haberlerin ardından KBW Bölgesel Banka Endeksi %6,3 gerileyerek Nisan ayından bu yana en sert günlük düşüşünü kaydetti. Aynı gün geniş banka endeksi de %3,6 düştü.
Satış dalgası Birleşik Krallığı da vurdu; Barclays ve Standard Chartered dahil olmak üzere Birleşik Krallık’ın en büyük bankalarından bazılarının hisse senedi fiyatları %5’ten fazla düştü.
Neden endişe yaratıyor?
Piyasadaki panik satışlarına bakılırsa Deutsche Bank stratejisti Jim Reid, bu olayların her ne kadar izole görünse de, 2023’teki SVB çöküşüyle benzer bir korkuyu tetiklediğini söylüyor.
“Uzun süreli yüksek faiz oranları ve özel kredilerdeki genişleme, olası kredi kalitesi sorunları hakkında yeni sorular doğurdu.”
Jim Reid
2023 Mart’ında Kaliforniya merkezli Silicon Valley Bank, zarar eden tahvil portföyünü kapatmak için 1,75 milyar dolar sermaye artırımı planladığını duyurmuş, bunun ardından yatırımcı paniğiyle iki gün içinde iflas etmişti. Bu büyük çöküş aynı zamanda 2008’den bu yana ABD’deki en büyük banka iflası olarak kaydedildi.
Deutsche Bank’a göre bugün yaşanan gelişmelerin o dönemle benzeşen tarafı, yine kredi kalitesi ve teminat yapısına ilişkin güvensizlik. Analistler, “zayıf teminatlı krediler” ve gölge bankacılık bağlantılı risklerin bölgesel bankalar üzerinden sistem geneline yayılabilme ihtimalinin endişe yarattığını söylüyor.
Gelişmelerin üzerine;
- ABD 10 yıllık Hazine getirisi, Nisan’dan bu yana en düşük seviye olan %3,94–3,98 aralığına geriledi.
- 2 yıllık getiri, Eylül 2022’den bu yana en düşük seviye olan %3,41’e indi.
- Bitcoin, 24 saatte %5,5 düşüşle 103 bin dolar seviyelerine geriledi; Ethereum %7’ye yakın kayıpla 3.670 dolar seviyesine düştü.
Barclays stratejisti Jonathan Hill, bu hareketlerin tek bir sebebe dayanmadığını, bölgesel bankalardaki zayıflık, ABD-Çin ticaret gerilimi ve fonlama piyasasındaki stresin birleşik etkisi olduğunu belirtiyor.
“Aslında düşüşlere etki eden tek bir belirgin tetikleyici olay yaşanmadı. Bunu tetikleyen birbiriyle ilişkili çeşitli faktörler var. Bunun bir kısmı bölgesel bankalardaki zayıflıktan, bir kısmı ABD ile Çin arasındaki ticaret gerginliğinden, bir kısmı da fonlama piyasasındaki stresten kaynaklanan endişelerden kaynaklanıyor.”
Jonathan Hill
Genel tabloya bakıldığında, bankacılıkla ilgili bir sorun olduğunda yatırımcıların 2023’teki SVB krizini düşünerek paniklediği görülüyor.
Beyaz Saray da konuya değindi
Fox Business Network’e konuşan Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Kevin Hassett, yaşanan son bankacılık stresini “Biden yönetiminden miras kalan karmaşaların bir sonucu” olarak nitelendirdi.
Hassett, ABD bankalarının mevcut durumda bu baskıyla başa çıkabilecek güçte olduğunu belirtti: “Şu anda bankacılık sektörü yüksek düzeyde rezervlere sahip. Bu açıdan oldukça avantajlı bir konumdayız ve süreci çok daha güçlü şekilde yönetebileceğimize inanıyorum.” dedi.
