Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH),%3,0 artış gösterdi. Bu, bir önceki çeyrekte yaşanan %0,5’lik daralmanın ardından ekonomide güçlü bir toparlanmaya işaret ediyor. Ancak uzmanlar bu büyümenin sürdürülebilirliğine temkinli yaklaştı.
Beklentiler Aşıldı Ama Nedenine Dikkat!
Ekonomistler bu dönemde %2,5’lük bir büyüme öngörüyordu. Gerçekleşen %3’lük oran bu tahminleri aşmış olsa da, ekonomideki iç dinamiklerin değil, dış ticaretteki ani değişimlerin büyüme rakamını yukarı çektiği vurgulanıyor. Özellikle ithalattaki sert düşüş, GSYH hesabında pozitif katkı yaratarak veriyi yapay biçimde şişirmiş olabilir.
Bu durumun arkasında, işletmelerin yılın başlarında, Başkan Donald Trump’ın ticaret politikaları kapsamında beklenen yeni gümrük vergilerinden kaçınmak için ithalatlarını öne çekmeleri yer alıyor. Bu hareket, birinci çeyrekte rekor düzeyde ticaret açığına ve GSYH’de daralmaya yol açarken; ikinci çeyrekte ithalatın azalmasıyla veriler olumlu yönde etkilendi.
Tüketim ve Yatırım Cephesi Zayıf Kaldı
Ekonomik büyümenin temel göstergeleri arasında yer alan tüketici harcamaları ve iş yatırımları, ikinci çeyrekte sınırlı artışlar gösterdi. Harcamalardaki mütevazı yükseliş ve özel sektör yatırımlarındaki durgunluk, piyasadaki belirsizliklerin ve temkinli davranışların sürdüğünü ortaya koydu.
Ekonomistler, daha sağlıklı bir tablo çizmek adına “özel yurtiçi alıcılara yapılan nihai satışlar” verisini öne çıkarıyor. Bu ölçüt, dış ticaret ve stok hareketleri gibi değişken unsurları dışarıda bırakıyor. İlgili verinin yalnızca ılımlı bir artış göstermesi, gerçek ekonomik momentumun zayıf olduğunu teyit ediyor.
İstihdam ve Güven Güçlü Ama Tüketici Sinyalleri Karışık
Trump yönetiminin agresif ticaret yaklaşımına rağmen, tüketici güveni görece dirençli seyretti. İş gücü piyasasında da toparlanma sinyalleri görüldü: 1. çeyrekte 111.000 olan ortalama istihdam artışı, 2. çeyrekte aylık ortalama 150.000’e yükseldi. İşsizlik oranı ise Haziran ayında %4,1 gibi düşük bir seviyede gerçekleşti.
Ancak bazı şirketlerin açıklamaları, Amerikalı tüketicilerin harcama eğiliminde zayıflama olduğuna işaret ediyor. Örneğin Procter & Gamble, tüketicilerin “kiler stoklarını tüketmeye” başladığını ve alışveriş sıklığının azaldığını belirtti. Ayrıca açık iş pozisyonlarında ve işe alım hızında da yavaşlama gözlemleniyor.
Fed Kararı Merakla Bekleniyor: Faiz İndirimi Beklentisi Zayıf
Piyasalar, güçlü gelen büyüme verilerine rağmen, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu haftaki toplantısında faiz oranlarında değişiklik yapmayacağını öngörüyor. Beklenti, faizlerin %4,25 – %4,50 aralığında sabit tutulması yönünde.
Trump ise sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada, “Enflasyon yok, büyüme güçlü. Fed artık faizleri düşürmeli. İnsanlara ev alma ve kredilerini yeniden yapılandırma fırsatı verin.” diyerek Fed’e siyasi baskıyı artırdı.
Gelecek Belirsiz: Ticaret ve Göç Politikaları Gölge Düşürüyor
İkinci çeyrekteki büyüme verisi cesaret verici olsa da, uzmanlar bu toparlanmanın geçici olabileceği konusunda uyarıyor. Trump yönetiminin göç ve ticaret politikalarına ilişkin süregelen belirsizlikler, önümüzdeki aylarda hem yatırımcı güvenini hem de tüketici davranışlarını olumsuz etkileyebilir.
Birçok analist, bu politikaların yaratabileceği yapısal sorunların, büyüme üzerinde baskı oluşturmaya devam edeceğini değerlendiriyor.
