Reuters’ın haberine göre,Belarus Cumhurbaşkanlığı ofisi Rus paralı asker lideri Prigozhin’in Wagner savaşçılarının Rusya çevresindeki hareketini durdurmayı kabul ettiğini söyledi. Yaklaşık 11 yıl önce kurulan Wagner grubunun şefi Prigozhin’in Reuters’e göre şunları söylediği bildirildi:
Kan dökülmesini önlemek için konvoylarımızı üslere geri götürüyoruz.
-Prigozhin
Rusya’da Wagner Gerilimi: Bu Grup Kim ve Neden Devlete Baş Kaldırdılar?
Wagner Group, Yevgeny Prigozhin tarafından yönetilen ve 2014 yılında Ukrayna’nın doğusundaki Donbass ve Kırım’a konuşlandırmaya başlayan ve o zamandan beri Suriye İç Savaşı da dahil olmak üzere bir dizi Orta Doğu ve Afrika ihtilafına personel gönderen özel bir askeri firmadır.
Wagner, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sırasında çok önemli olduğunu kanıtladı, ancak Moskova ile açık sözlü Bay Prigozhin arasındaki bariz güç mücadelesi nedeniyle grubun kanatları kırpıldı.
Wagner Grubunu kuran ve tüm lojistiğini sağlayanın Rusya Devleti olduğu biliniyor. Şu anda Rus ordusu adına 4 kıtada görev yapmakta olan ekip, bünyesinde şu an Ukrayna’da görev yapan 50 bin paralı asker bulundurmaktadır. Bu askerlerin 10 bini anlaşmalı profesyonel Rus askeri, ve 40 bini çatışma sonrası serbest bırakılma koşuluyla çatışan mahkumlar olduğu biliniyor.
DP Genel Başkan Yardımcısı İlay Aksoy‘a göre, birkaç ay önce Rus Savunma Bakanı, Wagner ile sözleşme yenilenmesini gitti. Yeni sözleşmede, Wagner grubunun kısmi yapısının lav edilmesi ve Rus Ordusuna direkt entegre olması talep edildi. Bu talep, faaliyet yürüttüğü tüm alanlarda artık para akışından pay almaması anlamına gelmekteydi. Baş kaldırmanın temelinde yatan esas sebebin bu olduğuna inanılıyor.
Wagner Darbesi Neden Başladı?
Bay Prigozhin, Ukrayna’ya karşı savaşı yöneten askeri liderlerle uzun süredir açık bir kan davası içindeydi, ancak bu şimdi bir isyana dönüştü. Cuma günü, Rus savunma bakanı Sergei Shoigu’nun Ukrayna’daki sahra kamplarına saldırı emri verdiğini iddia etti.
Genelkurmay başkanı General Valery Gerasimov’un jetlere onları vurma emri verdiği iddia edildiğinde, Wagner‘in konvoylarının normal araçlarla yan yana sürüldüğü iddia edildi. Ancak, adamlarının bir sivil konvoyuna ateş açan bir Rus askeri helikopterini düşürdüklerine dair iddiasının dışarıdan bir teyidi yoktu.
Bay Prigozhin’e göre Gerasimov, Wagner’i ortadan kaldırmaya karar verdiklerinde Bay Shoigu ile Rostov-on-Don’da yaptıkları görüşmenin ardından Ukrayna’daki Wagner saha kamplarına roket saldırıları, savaş helikopteri helikopter baskınları ve topçu ateşi emri verdi.
Bay Prigozhin, komutası altında 25.000 asker olduğunu ve silahlı bir ayaklanma olması durumunda Bay Shoigu’yu cezalandıracağını iddia etti ve orduyu direnmemeye çağırdı. “Bu bir askeri darbe değil, bir adalet yürüyüşüdür” dedi.
Wagner Grubu Kimdir?
Bir Rus paramiliter grubu olan Wagner Grubu, PMC Wagner olarak da biliniyor. Wagner Grubu aynı zamanda, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in fiilî bir özel ordusu veya paralı asker ağı, özel bir askerî şirket olarak tanımlanabilir.
Grup, Rusya’da özel askerî müteahhitlerin resmî olarak yasak olduğu bir ülkede yasa dışı faaliyetlerde bulunuyor. Wagner Grubu’nun kendisi bir ideolojiye sahip olmasa da, birkaç parçası neo-Naziler ve aşırı sağcı aşırılık yanlıları ile bağlantılı olduğu biliniyor.
Ayrıca, grubun Putin ile yakın ilişkileri olan bir iş adamı olan Yevgeny Prigozhin tarafından finanse edildiğine veya sahibi olduğuna inanılıyor. Prigozhin, yıllarca Wagner grubuyla ilişkisini reddettikten sonra Eylül 2022’de paramiliter grubu ‘kurduğunu’ açıkladı.
Yevgeny Prigozhin kimdir?
Rus oligark Bay Prigozhin, 1981’de 20 yaşındayken hırsızlık yapmaktan suçlu bulundu ve 12 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Bay Prigozhin sonrasında dokuz yıllık hapse mahkum oldu.
Prigozhin, kendi ordularını bombaladığını iddia ederek Rus askeri teşkilatına yönelik eleştirilerini artırdı. Serbest bırakıldıktan sonra Bay Prigozhin, Leningrad’da sosisli sandviç satmaya başladı, ancak kısa süre sonra birkaç işletme kurdu.
Bu şirketin nüfuzunu önemli ölçüde artıran bir dizi kazançlı hükümet ihalesi kazanmasıyla, 2000’li yıllarda Bay Putin’e yakınlaştı. Ukrayna’daki çatışma, Bay Prigozhin’e çok daha geniş bir platform sağladı.
Wagner, Cuma günü özel askeri şirketin sahibi olduğunu iddia etti ve kuvvetlerinin artık önemli bir Rus şehri olan Rostov-on-Don’daki askeri tesisleri kontrol ettiğini söyledi. Bay Prigozhin, savaşçılarını bombalamakla suçlayarak Rusya’nın askeri yönetimine yönelik eleştirilerini artırdı.
